เอเธลเบิร์ทเป็นโอรสองค์ที่สามของเอเธลวูล์ฟกับออสเบอร์ผู้สืบเชื้อสายชาวจุ๊ท เกิดในปีค.ศ.835 เป็นพระราชนัดดาของเอ็กเบิร์ต กษัตริย์พระองค์แรกของอังกฤษ พระนามเอเธลเบิร์ทในภาษาแองโกลแซ็กซันหมายถึงขุนนางผู้สง่างาม

ในปีค.ศ.855 เอเธลเบิร์ทได้รับการแต่งตั้งเป็นกษัตริย์ย่อยแห่งเคนต์ ตำแหน่งที่ตามธรรมเนียมแล้วจะมอบให้กับรัชทายาทอันดับต้นๆของบัลลังก์แห่งเวสเซ็กซ์ พระองค์อยู่ในตำแหน่งนี้ในตอนที่พระราชบิดา เอเธลวูล์ฟ ไปเยือนโรมเพื่อจาริกแสวงบุญ พระเชษฐาของพระองค์ เอเธลบาลด์ ได้รับมอบหมายให้ดูแลเวสเซ็กซ์ เอเธลวูล์ฟดูเหมือนตั้งใจจะให้เอเธลเบิร์ทสร้างกิ่งก้านสาขาของกษัตริย์เวสเซ็กซ์ในเคนต์ ทว่าเมื่อเอเธลบาลด์สวรรคตในปีค.ศ.860 ความเป็นกษัตริย์แห่งเวสเซ็กซ์ถูกส่งต่อให้กับเอเธลเบิร์ท อาจจะเพราะเอเธลเร็ดกับอัลเฟรดยังเด็กเกินไปที่จะนำประเทศเผชิญหน้ากับการโจมตีของไวกิ้ง (อัลเฟรดพระชนมายุเพียง 11 ชันษา)

พระองค์ได้รับการสวมมงกุฎที่คิงสตันเหนือเธมส์ในเซอร์รีย์ ภายใต้เอเธลเบิร์ท เวสเซ็กซ์และฝั่งตะวันออกเฉียงใต้ที่เพิ่งพิชิตได้กลายเป็นอาณาจักรที่เป็นเอกภาพ ไม่เหมือนกับบรรพบุรุษของพระองค์ เอเธลเบิร์ทไม่ได้แต่งตั้งสมาชิกคนอื่นในครอบครัวของพระองค์เป็นกษัตริย์ย่อยแห่งเคนท์ นอกจากนี้กฎบัตรที่ออกในปีแรกของรัชสมัยของเอเธลเบิร์ทสะท้อนให้เห็นการรวมตัวรูปแบบใหม่ที่แปลกไปจากเดิม มันเป็นกฎบัตรฉบับแรกของกษัตริย์เวสเซ็กซ์ที่มีทั้งพยานที่เป็นชาวเวสเซ็กซ์และชาวเคนต์

พงศาวดารแองโกลแซ็กซันบรรยายรัชสมยัของเอเธลเบิร์ทไว้ว่าเป็นหนึ่งในยุคที่มีความปรองดองและสงบสุขมาก แม้ในความเป็นจริงจะมีเรื่องอื้อฉาวภายใน พวกไวกิ้งยังคงคุกคาม ไม่ประสบความสำเร็จในการโจมตีวินเชสเตอร์และปล้นสะดมไปทั่วฝั่งตะวันออกของเคนต์